Megatrendy w logistyce

1. Nie ma nic bardziej stałego niż zmiana

„Lawiny w zwolnionym tempie” - tak niemiecki Zukunftsinstitut (instytut przyszłości) opisuje megatrendy naszych czasów. „Mimo że powoli nabierają rozpędu, są niezwykle silne. Ponieważ mają one wpływ na całe społeczeństwo, oddziałują na firmy, instytucje i jednostki”. W naszym coraz bardziej cyfrowym, dynamicznym świecie musimy stawiać czoła zmiennym, niepewnym, złożonym i niejednoznacznym warunkom, a także wykorzystywać je do kształtowania sposobu myślenia oraz działania dotyczącego przyszłości. Nie jest to całkiem nowe spostrzeżenie. Ekonomiści Warren Bennis i Burt Nanus opisywali środowisko VUCA (volatility, uncertainty, complexity, ambiguity) już w połowie lat 80. Dziś ich analiza jest bardziej aktualna niż kiedykolwiek. Megatrendy, jako czynniki napędzające zmiany, są wielowarstwowe; wpływają na siebie nawzajem i się wzmacniają. Należą do nich neo-ekologia, zmiany demograficzne, globalizacja, ale też łączność, nowe modele pracy, urbanizacja i mobilność – wraz z nieodłączną zmiennością, niepewnością, złożonością oraz niejednoznacznością. Witamy w świecie VUCA.

To właśnie ramy, w których logistyka może i musi się rozwijać. Chodzi o nowe modele biznesowe, analizę danych i sztuczną inteligencję. Dotyczy to również nowych metod pracy, współpracy na linii człowiek-maszyna, inteligentnej mobilności i inteligentnych miast. To także glokalizacja – połączenie globalnych trendów z lokalnymi i regionalnymi uwarunkowaniami – a także, co nie mniej ważne, ochrona klimatu i nowe formy zrównoważonej gospodarki o obiegu zamkniętym. Doprowadziło to do modyfikacji w globalnych łańcuchach dostaw, które pandemia jeszcze bardziej przyspieszyła. Odpowiednio zmieniają się także oczekiwania klientów. Do tego dochodzi brak kierowców i innych wykwalifikowanych pracowników, szybki postęp cyfryzacji, a także zmiany klimatyczne oraz ich głęboki wpływ na nasze życie, pracę czy mobilność.

Występujące obecnie niedobory chipów i półprzewodników, a także różnych materiałów budowlanych, uwypuklają rosnące zależności w łańcuchach dostaw, którym należy pilnie zaradzić. Najlepiej, jeśli nie będzie to tylko zwykła reakcja, ale doprowadzi bezpośrednio do stworzenia lepszych ofert, które przyniosą korzyści wszystkim zainteresowanym. Wiąże się to z koniecznością szybkiego rozpoznawania zmian w nieprzewidywalnym i złożonym środowisku, a następnie szybkiego działania. W ten sposób wyzwania zamieniają się w szanse.

DACHSER, jako stale rozwijająca się organizacja, stawia na stabilność i dynamikę w równym stopniu. Stabilność dzięki zintegrowanej sieci, która opiera się na standaryzacji i harmonizacji procesów oraz zapewnia stałe, proaktywne zarządzanie jakością w całym łańcuchu transportowym. Dynamikę dzięki dużej elastyczności w podejściu do specyficznych wymagań klientów oraz znacznej sile innowacji.

 2. Spełnianie oczekiwań klientów

W gospodarce globalnej opartej na podziale pracy nowe modele biznesowe i kanały sprzedaży są głównymi czynnikami zmian w łańcuchu dostaw. Są one również wynikiem dynamicznie rosnących oczekiwań klientów. Pełna analiza i zrozumienie tych potrzeb jest warunkiem wstępnym do opracowania satysfakcjonujących strategii logistycznych. Pandemia sprawiła, że nagle zaczęto zwracać uwagę na to, jak ważne jest posiadanie sprawnej infrastruktury dostaw. Fakt, że łańcuchy dostaw znajdują się pod presją, podkreśla rolę logistyki jako „usługi podstawowej”, czynnika o kluczowym znaczeniu dla sukcesu. Wcześniej często spychana na drugi plan i traktowana jako „tylko” czynnik kosztowy, logistyka już dawno zajęła należne jej miejsce w agendzie zarządu. Coraz częściej towarzyszy temu przewartościowanie relacji między dostawcą usług logistycznych a klientem, a partnerzy biznesowi spotykają się jak równy z równym. Naturalnie rodzące się zaufanie prowadzi również do zintegrowanych, kompleksowych rozwiązań z jednego źródła i nadaje relacjom nowy, przyszłościowy wymiar.

Rozwiązania typu end-to-end działają tylko w połączeniu z gęstymi, zintegrowanymi sieciami. Dlatego DACHSER stale inwestuje w optymalizację i rozbudowę swojej sieci transportu drogowego, jednocześnie trwale wzmacniając swoje usługi w zakresie frachtu lotniczego i morskiego. Rezultat: globalnie zintegrowane usługi logistyczne, na które – zwłaszcza w kontekście coraz bardziej złożonych łańcuchów dostaw – jest większe zapotrzebowanie niż kiedykolwiek.

W DACHSER efektywne i inteligentne zarządzanie siecią oraz łańcuchem dostaw wiąże się również z jak najdokładniejszym prognozowaniem zapotrzebowania na moce przerobowe. Pomagają w tym sztuczna inteligencja i big data. DACHSER, aby zapewnić wymaganą przepustowość sieci, utrzymuje bliskie i oparte na zaufaniu relacje z partnerami transportowymi. Są oni i zawsze będą odgrywać kluczową rolę w tym, by przesyłki dotarły do celu.

3. Wykorzystanie cyfryzacji do uwolnienia nowego potencjału

Obok stabilnej, fizycznej sieci rośnie znaczenie cyfryzacji w transformacji logistyki, co DACHSER bardzo szybko dostrzegł. Już w latach 80. firma jako jedna z pierwszych w branży zaczęła tworzyć nowe kanały cyfrowe dla danych, które towarzyszą przepływowi towarów. Przyczyniło się to do powstania wielu innowacji i zupełnie nowego rozumienia sieci oraz sposobów zarządzania nimi. Obecnie DACHSER oferuje zintegrowane koncepcje cyfrowe, których celem jest stałe podnoszenie poprzeczki w zakresie jakości i produktywności poprzez automatyzację procesów lub zwiększanie funkcjonalności oraz przejrzystości dla klientów, a także pracowników. Jest już jasne, że dzięki big data logistyka stanie się łatwiejsza, bardziej wydajna i mniej podatna na zakłócenia w całym łańcuchu dostaw. Nadal istnieje ogromny potencjał, który należy uwolnić. DACHSER uważa, że główne zalety technologii cyfrowych polegają na tym, że mogą one wspierać ludzi w procesie podejmowania decyzji i odciążać ich od rutynowych zadań. Zwiększa to ich motywację oraz pozwala skupić się na bardziej wymagającej pracy.

Oto tylko kilka przykładów: DACHSER wykorzystuje aplikacje uczenia maszynowego do przetwarzania danych z codziennych operacji w celu lepszego dostaw towarów przychodzących. Można to zrobić nawet z 25-tygodniowym wyprzedzeniem i jest to cenna pomoc w podejmowaniu decyzji dotyczących sezonowego planowania zdolności przerobowej i zasobów.

Firma, która potrafi opanować połączenie przepływu danych i dóbr materialnych, może tworzyć lepsze usługi oraz dynamiczniej się rozwijać. Obecnie w DACHSER tempo cyfryzacji ponownie znacznie wzrasta, zarówno w obszarze operacyjnym, jak i administracyjnym. Głównym celem jest przyjęcie cyfrowego sposobu myślenia w całej organizacji, aby spełnić nowe lub zmieniające się wymagania klientów, poprawić strukturę kosztów oraz podnieść jakość procesów.

4. Kluczem do sukcesu są ludzie

Na wiele pytań, przed którymi dzisiaj stoimy, odpowiedzią są rozwiązania cyfrowe, ale nie na wszystkie. W logistyce ludzie są i zawsze będą niezastąpieni. Dlatego DACHSER przewiduje powstanie systemu cyber-społeczno-fizycznego, w którym przepływy danych i dóbr materialnych łączą się oraz przekładają na realizację zadań przez ludzi. Tym poważniejszym problemem jest pogłębiający się niedobór wykwalifikowanego personelu i kierowców, z którym boryka się branża transportowa.

Specjalistyczne szkolenie kierowców jest dużą inwestycją. Z tego względu DACHSER wiele lat temu przejął inicjatywę i założył DACHSER Service und Ausbildungs GmbH, aby samodzielnie szkolić zawodowych kierowców ciężarówek. Jeszcze w 2021 r. w Niemczech rozpoczęło tam szkolenie 90 osób.

Biorąc jednak pod uwagę wysoki popyt, odwrócenie tej tendencji na rynku pracy kierowców zależy od współpracy całego sektora. Biorąc pod uwagę związane z tym koszty, w tym wzrost wynagrodzeń, wysiłki te muszą przełożyć się na większe uznanie dla kierowców i ich pracy. Jednocześnie jest to dla firm wezwanie do działania, aby jeszcze wyraźniej zaznaczały swoją pozycję jako atrakcyjnego pracodawcy dla potencjalnych kandydatów – na przykład poprzez oferowanie elastycznych modeli pracy i budowę przyjaznego otoczenia.

„Logistyka to biznes oparty na ludziach” – to motto, pod którym DACHSER, w obliczu konkurencyjnego rynku pracy, stawia czoła wyzwaniom związanym z utrzymaniem motywacji pracowników i pozyskiwaniem nowych osób. Wymaga to nowego sposobu myślenia, nowych form współpracy i przywództwa. Nigdy wcześniej nie było jasne, że zarówno dziś, jak i w przyszłości ludzie muszą być w centrum myślenia i działania firmy.

5. Zrównoważony rozwój zatriumfuje, ale tylko dzięki wspólnym wysiłkom

Ochrona klimatu jest elementem odpowiedzialności społecznej DACHSER. Firma rodzinna chce wykorzystać wydajną logistykę i innowacje, aby aktywnie kształtować proces przechodzenia na technologie niskoemisyjne i bezemisyjne.

Jest to zgodne z rosnącymi oczekiwaniami decydentów, klientów, a także samych pracowników DACHSER wobec dostawców usług logistycznych. Klienci, którzy sformułowali swoje własne cele w zakresie ochrony klimatu, szczególnie jasno określają, czego oczekują od logistyki. Przejście w kierunku logistyki przyjaznej dla klimatu nieuchronnie doprowadzi do wzrostu kosztów transportu. Zrównoważony rozwój nie jest za darmo. W pewnym momencie okazuje się, ile klienci końcowi są skłonni zapłacić za ekologiczny produkt.

Jedno jest pewne: klimatu nie da się skutecznie ochronić, działając w pojedynkę. Potrzebny jest wspólny wysiłek oparty na zrozumieniu i zaangażowaniu w realizację wyższych celów. Strategia ochrony klimatu DACHSER opiera się na trzech filarach: efektywności, innowacyjności i odpowiedzialności społecznej. Innymi słowy, chodzi o wydajność procesów logistycznych, oszczędność energii i innowacje technologiczne, które pomagają ograniczyć emisję gazów cieplarnianych zgodnie z celami określonymi w porozumieniu paryskim, a także przyjętymi przez Unię Europejską i wiele innych krajów.      

DACHSER uczynił swój innowacyjny projekt ochrony klimatu ważną kwestią zarządzania, a Zarząd firmy uznał go za inicjatywę strategiczną. Operator logistyczny skupia się na konkretnych działaniach. Do końca 2022 r. DACHSER wprowadzi bezemisyjne dostawy do centrów miast w co najmniej jedenastu europejskich metropoliach i zainwestuje w niezbędne do tego pojazdy. Od stycznia 2022 r. DACHSER kupuje energię elektryczną ze źródeł odnawialnych. Ponadto faza wstępna projektu obejmuje instalację i rozbudowę systemów fotowoltaicznych na dachach europejskich obiektów logistycznych oraz budynków biurowych. Do 2025 r. obecna ich moc zostanie zwiększona ponad czterokrotnie, do ponad 20 000 kWp mocy zainstalowanej. Chociaż DACHSER zajmuje się również wydajnością procesów i efektywnością energetyczną, priorytetem pozostaje maksymalizacja ładowności ciężarówek. I wciąż jest miejsce na dalszą optymalizację.

W tym celu firma współpracuje z klientami i partnerami, którzy również chcą aktywnie kształtować logistykę pod kątem wdrażania technologii niskoemisyjnych i bezemisyjnych. Oprócz tego w działania na rzecz ochrony klimatu, także te wykraczające poza bezpośrednią działalność DACHSER, mocno angażują się pracownicy. Przykładem jest współpraca firmy z organizacją pomocy dzieciom Terre des hommes, która trwa od 2005 r.

Podsumowanie

W przyszłości logistyka stanie w obliczu poważnych i złożonych wyzwań. Zadaniem operatorów logistycznych jest zrozumienie wielu współistniejących procesów w całej ich złożoności, uwzględnienie wszystkich aspektów przy opracowywaniu rozwiązań, a tym samym odegranie aktywnej roli w kształtowaniu nadchodzących zmian i megatrendów. Możliwości, jakie się z tym wiążą, powinny znacznie przewyższać ryzyko i uzasadniać zakłócenie status quo. Francuski naukowiec Ludwik Pasteur (1822-1895) wyprzedził swoją epokę w myśleniu o świecie VUCA, wygłaszając kiedyś dość trafne spostrzeżenie, że „przypadek sprzyja tylko umysłom przygotowanym”.